• Białej Floty 2 loc. 20

    02-654, Warsaw,
    Marina II
  • Appointment registration
    by phone

    Mon - Fri 8-19
kiedy dziecko zaczyna chodzić

Pierwszy krok dziecka to jedno z tych wydarzeń, na które rodzice malucha czekają z niecierpliwością. Większość dzieci zaczyna chodzić w okolicach pierwszych urodzin. Nie oznacza to jednak, że Twój syn lub córka również musi opanować tę sztukę w wieku 12. miesięcy! Okno rozwojowe dla tej umiejętności to okres od 12. do 18. miesiąca życia dziecka. Oznacza to, że opanowanie samodzielnego chodu zarówno na przełomie pierwszego i drugiego roku życia, jak i w połowie drugiego roku życia mieści się w tzw. normie rozwojowej.

Czym jest okno rozwojowe i na czym polega pionizacja? Kiedy dziecko zaczyna samo chodzić? Czym charakteryzuje się chód małego dziecka?

Czym są okna rozwojowe?

Pojęcie “okien rozwojowych" stosuje się do określania przedziałów czasowych, w którym rozwijają się kolejne umiejętności dziecka. Zastosowanie okien dla opisania norm rozwojowych pozwala na uwzględnienie indywidualnego tempa rozwoju każdego dziecka oraz jego cech osobniczych. Za normę uznawane jest opanowanie konkretnej umiejętności zarówno w pieszych, jak i w ostatnich tygodniach danego okna rozwojowego.

Okno rozwojowe dla umiejętności chodzenia

Kiedy zaczyna chodzić dziecko? Być może spotkałaś_eś się z opinią, że dziecko powinno wejść w drugi rok życia na własnych nogach. Możliwe również, że w jakimś poradniku widziałaś_eś kalendarz rozwoju dziecka, w którym znajdowała się informacja, że dziecko zaczyna raczkować w wieku 10. miesięcy, a chodzić w wieku 12. miesięcy.

Tego typu opracowania mają wskazywać zarys typowego przebiegu rozwoju dziecka i bazują na tzw. wartościach granicznych. Oznaczają one, że 50% badanej populacji dzieci w wieku 10. czy 12. miesięcy posiadało już określone umiejętności. Pozostała część badanych maluchów opanowała sztukę raczkowania i chodzenia wcześniej lub później, ale w większości właśnie w granicach okna rozwojowego.

Od kiedy dziecko zaczyna chodzić?

Skala Denver II (The Denver Developmental Screening Test – DDST) określa okna rozwojowe dla wszystkich umiejętności z zakresu dużej motoryki, które osiągane kolejno mają doprowadzić do opanowania sztuki chodzenia. Zgodnie z tą skalą okno rozwojowe dla samodzielnego chodu to przedział czasowy między 12. a 18. miesiącem życia.

Drugą z najczęściej stosowanych w ocenie rozwoju psychoruchowego skalą jest ta opracowana przez Medycynę Praktyczną i opublikowana m.in. w cenionym przez rodziców poradniku pt. “Pierwsze 2 lata życia dziecka". Zgodnie z tym opracowaniem okno rozwojowe dla umiejętności chodzenia to przedział czasowy między 8. a 18. miesiącem życia.

Kiedy dziecko najwcześniej zaczyna chodzić?

W oparciu o wyżej wymienione skale i opracowania – dziecko może zacząć stawiać pierwsze samodzielne kroki już w 8. lub 12. miesiącu życia, bądź w dowolnym momencie między tymi granicznymi wartościami.

Kiedy najpóźniej dziecko zaczyna chodzić?

Za górną granicę normy dla opanowania sztuki chodzenia uznaje się momentu ukończenia przez dziecko 18. miesiąca życia.

Pionizacja i nauka chodzenia krok po kroku

Rozwój dziecka jest procesem linearnym, wariantowym i sekwencyjnym. Oznacza to, że umiejętności motoryczne pojawiają się w określonej kolejności. Efektem rozwoju motorycznego jest umiejętność samodzielnego przyjmowania przez dziecko pozycji pionowej oraz poruszania się w pionie.

Etapy pionizacji – droga do pozycji pionowej

Proces pionizacji można podzielić na kilka następujących po sobie etapów:

  • opanowanie pozycji klęcznej
  • wstawanie (najpierw poprzez wybijanie się z dwóch nóg, następnie z wykroku)
  • sprężynowanie w pozycji stojącej z podparciem
  • chodzenie bokiem z podparciem
  • zmiany pozycji i ograniczanie podparcia
  • stawianie pierwszych samodzielnych kroków i doskonalenie chodzenia.

Nauka chodzenia – krok po kroku

Chodzenie jest efektem wszystkich umiejętności zdobywanych w ramach procesu pionizacji. Spośród nich specjaliści wskazują na kilka pozycji, które wyraźnie sygnalizują, że dziecko przygotowuje się do stania i chodzenia. Są to:

  • pozycja niedźwiadka – dziecko znajdujące się na czworakach prostuje nóżki i unosi pupę, w tej pozycji ciężar ciała opiera się na dłoniach i stopach
  • balansowanie ciała / ruchy w przód i tył – dziecko uczy się kontrolowania środka ciężkości w nowej pozycji
  • pozycja klęczna – dziecko najczęściej przyjmuje ja przy meblach, na którym może się bezpiecznie wesprzeć; w tej pozycji maluch doskonali kontrolowanie miednicy i zapoznaje się z nową pozycją z wyprostem w stawach biodrowych
  • pierwsze próby wstawania – dziecko może je podejmować zarówno z pozycji czworaczej, jak i z pozycji klęcznej; wstawanie z wykroku jest możliwe po opanowaniu kontroli miednicy i umiejętności przenoszenia ciężaru ciała.

Chód małego dziecka

Pierwsze samodzielne kroki dziecka wyglądają bardzo nieporadnie. Maluch przemieszcza się na szeroko rozstawionych nogach, z wypiętym brzuszkiem i pośladkami, z wysoko ustawionymi barkami i szeroko rozstawionymi rączkami. Kroki są krótkie i szybkie. Dziecko porusza się na sztywnych nogach i dość często na palcach (w pierwszym okresie nauki chodzenia to normalne!).

Tym, co powinno nas skłonić do niezwłocznego skonsultowania się ze specjalistą jest: chodzenie bokiem tylko w jednym kierunku oraz wstawanie wyłącznie z jednej tej samej nogi, przeprosty w kolanach, utrzymywanie się chodu na palcach (po opanowaniu umiejętności samodzielnego chodu) i zaciskanie paluszków stóp podczas chodzenia.

Podsumowanie

Od kiedy dziecko zaczyna chodzić? Okno rozwojowe dla tej umiejętności to przedział czasowy między 8 a 18 miesiącem życia (wg Medycyny Praktycznej) lub między 12 a 18 miesiącem życia (zgodnie ze Skalą Denver II). Maluch może więc zacząć stawiać pierwsze kroki zarówno w wieku 8 miesięcy, jak i w 18 miesiącu życia – obydwa przypadki będą mieściły się w tzw. normie rozwojowej.