Kiedy dziecko zaczyna siadać? – czy powinno sadzać się dziecko?

Rozwój dziecka jest wieloetapowym procesem, który przebiega linearnie i sekwencyjnie. Opanowywanie nowych umiejętności odbywa się w określonej kolejności, po osiągnięciu przez dziecko odpowiedniej gotowości. Poszczególne umiejętności pojawiają się w tzw. oknach rozwojowych, czyli kilkumiesięcznych przedziałach czasowych. Normą jest osiągnięcie danej umiejętności zarówno na początku, jak i na końcu takiego okna. Kiedy dziecko zaczyna samodzielnie siadać? W najczęściej stosownej skali Denver II okno rozwojowe dla samodzielnego siadania to okres między 6 a 11 miesiącem życia niemowlaka.

Jaka jest różnica między siadaniem a sadzaniem? Czy i kiedy sadzać dziecko? Kiedy dziecko zaczyna siadać samodzielnie?

Siadania, sadzanie i siedzenie – poznaj różnicę

Analizując temat siadu dziecka musimy odróżnić sadzanie niemowlaka od samodzielnego siadania oraz rozumieć, co oznacza siedzenie.

Czym jest “sadzanie" i kiedy sadzać dziecko?

Pod pojęciem “sadzania" rozumie się czynność wykonywaną przez opiekuna malucha, której celem jest uzyskanie pozycji siedzącej przez dziecko. Niemowlę jest więc biernie sadzane np. w foteliku do karmienia czy na kanapie, najczęściej z podparciem. W zależności od etapu rozwoju maluch może już potrafić utrzymać pozycję siedzącą samodzielnie lub być zależny od jakości podparcia – w tym przypadku utrata podparcia oznacza przewrócenie się dziecka na bok lub do przodu.

Kiedy sadzać dziecko? Najlepiej nie robić tego w ogóle do momentu opanowania przez malucha umiejętności samodzielnego siadania! Błędem jest również podciąganie leżącego malucha za ręce do pozycji siedzącej. Zbyt wczesne i częste sadzanie dziecka może nadwyrężać jego układ ruchu, prowadzić do zaburzeń w rozwoju motorycznym, opóźniać opanowywanie umiejętności samodzielnego siadania, a nawet predysponować malucha do wad postawy w przyszłości.

Czym jest “siadanie" i kiedy zaczyna siadać dziecko?

Termin “siadanie" będzie oznaczał szereg czynności wykonywanych przez dziecko, które dąży do samodzielnego uzyskania pozycji siedzącej. Kiedy małe dziecko zaczyna siadać? Większość maluchów osiąga tę umiejętność między 7 a 9 miesiącem życia, choć okno rozwojowe dla tej umiejętności jest znacznie szersze!

W jaki sposób dziecko przyjmuje pozycję siedzącą? Najczęściej robi to na dwa sposoby:

• przejście do siadu z pozycji czworaczej – dziecko, które opanowało pozycję czworaczą zaczyna eksperymentować, podczas takich eksperymentów, przypadkowo odkrywa możliwość przejścia do siadu bocznego, a następnie do siadu;
• przejście do siadu z pozycji bocznej / amfibii – dziecko obracając się wokół własnej osi, podpiera się w pewnym momencie jedną ręką i odrywa górną część ciała od podłoża, w pozycji bocznej trenuje równowagę, a gdy jest już gotowe przechodzi do siadu bocznego, a następnie do siadu właściwego.

Czym jest “siedzenie"?

“Siedzenie" to określenie umiejętności samodzielnego utrzymania pozycji siedzącej. Oknem rozwojowym dla umiejętności utrzymania pozycji siedzącej jest przedział czasowy między 4 a 8 miesiącem życia (na podstawie skali Denver II). Siedzenie może być efektem zarówno posadzenia dziecka (jeżeli posadzony maluch potrafi samodzielnie utrzymać pozycję siedzącą), jak i rezultatem siadania.

Siedzące dziecko powinno mieć proste plecy i skutecznie przeciwdziałać sile grawitacji, czyli nie przechylać się na boki lub do przodu. Niemowlę, które właściwie kontroluje swoje ciało w pozycji siedzącej będzie potrafiło również efektywnie ochronić się przed upadkiem lub zminimalizować jego ewentualne skutki.

Okna rozwojowe dla umiejętności samodzielnego siadania

Samodzielne siadanie to umiejętność, która u większości niemowląt pojawia się jako pierwsza po opanowaniu przez dziecko obrotów z brzucha na plecy i z pleców na brzuch.

Kiedy dziecko zaczyna samo siadać? – skala Denver II

Skala Denver II (The Denver Developmental Screening Test – DDST) umożliwia ocenę rozwoju dzieci od urodzenia do ukończenia 5 roku życia. Wskazuje okna okna rozwojowe dla wszystkich najważniejszych umiejętności motorycznych.

Wg skali Denver II okna rozwojowe dla umiejętności związanych z siedzeniem i siadaniem to:

• 4 – 8 miesiąc: umiejętność utrzymania pozycji siedzącej
• 6 – 11 miesiąc: samodzielne przyjmowanie pozycji siedzącej.

Od kiedy dziecko zaczyna siadać? – okna rozwojowe Medycyny Praktycznej

Okna rozwojowe opisują również specjaliści Medycyny Praktycznej, którzy są autorami m.in. popularnego poradnika dla rodziców małych dzieci, pt. “Pierwsze 2 lata życia dziecka". Dla opanowywania umiejętności siadania przez dziecko wskazują następujące przedziały czasowe:

• 4 – 7 miesięcy: siad z podporem
• 4 – 9 miesięcy: siad bez podparcia.

W jakim wieku dziecko zaczyna siadać?

Rozwój motoryczny dzieci przebiega w linearny i sekwencyjny sposób. Istotną cechą rozwoju jest jego indywidualny charakter. Każde dziecko rozwija się w swoim tempie i poszczególne umiejętności może opanowywać wcześniej lub później niż większość jego rówieśników. Właśnie dlatego do oceny rozwoju maluchów i starszaków stosuje się okna rozwojowe, a nie wyłącznie medianę.

Kiedy najwcześniej dziecko zaczyna siadać? Zgodnie z opisanymi wyżej skalami – dziecko może opanować umiejętność samodzielnego siadania już w 4 miesiącu życia. W większości przypadków dzieje się to jednak dopiero około 7 miesiąca życia.

Kiedy najpóźniej dziecko zaczyna siadać? Górną granicą normy dla zdobycia umiejętności samodzielnego siadania jest 9 m.ż. (zgodnie ze skalą zaproponowaną przez Medycynę Praktyczną) lub 11 m.ż. (zgodnie ze skalą Denver II).

Podsumowanie

Samodzielne siadanie jest umiejętnością, którą większość dzieci opanowuje w drugim półroczu życia. Kiedy dziecko zaczyna siadać z podparciem? Medycyna Praktyczna wskazuje okno rozwojowe dla siadania z podporem na okres między 4 a 7 miesiącem życia. W którym miesiącu dziecko zaczyna siadać bez podparcia? Dla tej umiejętności okno jest nieco szersze i mieści się między 4 a 9 miesiącem życia. Najpopularniejsza skala Denver II wskazuje z kolei, że dziecko ma czas na opanowanie umiejętności siadania miedzy 6 a 11 miesiącem życia.