Każdy rodzic czeka z niecierpliwością aż jego dziecko postawi pierwsze kroki. Wielu rodziców staje wówczas przed dylematem, dotyczącym zakupu bucików. Warto wiedzieć, kiedy udać się do sklepu i który model wybrać.
Nauka chodzenia u dzieci jest sprawą indywidualną. To kiedy niemowlę w końcu zrobi samodzielne pierwsze kroki, zależy od jego temperamentu, sprawności, wpływ mają też geny. Proces rozwoju umiejętności chodzenia przebiega u malca wieloetapowo. Najczęściej mamy do czynienia z kolejnością obracanie-pełzanie-raczkowanie-chodzenie. Dążenie do samodzielności w poruszaniu zaczyna się od obracania, następnie pełzania (najpierw tyłem i dookoła). Potem następuje ważny etap raczkowania, kiedy rozwija się koordynacja ruchowa, a dodatkowo wzmocnieniu ulegają mięśnie. Wreszcie ok. 10-12 miesiąca maluszek podejmuje pierwsze starania ku utrzymaniu pionowej postawy – oczywiście z podparciem. Chwyta się on wówczas mebli, ułatwiających wstawanie z podłogi i ograniczających ryzyko upadku. Porusza się blisko szafek i krzeseł, ćwiczy również chodzenie bokiem, stopniowo ograniczając podpieranie się. Jest to również okres wypracowywania prawidłowej koordynacji ruchu i pracy kończyn. Większość dzieci stawia pierwsze zupełnie samodzielne kroki po pierwszych urodzinach, normą jest jednak chodzenie do 18 mies. i występowanie dodatkowych etapów jak np. chodzenie na kolanach.
Wielu osobom wydaje się, że pierwsze obuwie należy kupić dziecku, kiedy zaobserwuje się u niego nieśmiałe próby chodzenia z rodzicami za rękę. Nie jest to jednak prawda. Na etapie kształtowania prawidłowej postawy i pracy całego ciała maluch nie potrzebuje jeszcze obuwia. Pamiętaj, że w trakcie chodzenia dziecko poznaje otaczający go świat. Odbiera go wszystkimi zmysłami, tak więc bose wędrówki pozwalają stopom przyzwyczajać się do różnych typów podłoża. Swoboda nóg daje także malcowi przyjemność, dzięki czemu coraz odważniej stawia on swoje samodzielne kroki. Co więcej, nie nabiera on nawyku podkurczania palców, który w późniejszych etapach rozwoju może powodować częste napięcia mięśniowe. Kiedy jednak zauważysz, że maluch potrafi już utrzymać prawidłową postawę i spacery po mieszkaniu nie sprawiają mu dużej trudności, możesz wybrać się z nim do sklepu z obuwiem. Dzięki butom będziesz mogła/mógł zabrać malca na pierwszą wyprawę bez wózka.
Przy wyborze odpowiedniego modelu należy wziąć pod uwagę kilka istotnych kryteriów. Dobry but dla dziecka powinien być:
Giętkość obuwia gwarantuje swobodę stóp, nie ograniczając ruchów w trakcie chodzenia. Dzięki elastycznym butom maluszek będzie mógł komfortowo kształtować swoją postawę. Sprężysta podeszwa powinna łatwo się zginać, zwłaszcza w okolicach stawów między placami a śródstopiem. Warto również zwrócić uwagę, czy nie jest ona zbyt śliska. But powinien być także lekki. Ciężkie obuwie bardzo często prowadzi bowiem do nieprawidłowej pozycji stóp, które nienaturalnie kierują się ku sobie. Lekkie buty są również dla dziecka komfortowe, a odczuwanie przyjemności w trakcie spacerów zachęca do ich powtarzania. Kolejne, istotne kryterium stanowi szerokość czubków. Palce powinny mieć bowiem dużą swobodę: najlepiej jeśli palce mają w bucie dokładnie tyle szerokości ile potrzebują przy staniu boso . Niewskazane są też obcasy, i uniesione czubki, powodują one bowiem, że dziecko stąpa inaczej niż to się dzieje przy chodzeniu boso.
Przy wyborze odpowiedniego obuwia warto uwzględnić porę roku. Latem dobrze jest zdecydować się na zakup butów wykonanych z lekkiego, przewiewnego materiału. Jesienią i zimą zaleca się natomiast wybór obuwia, zabezpieczającego stopy przed wilgocią oraz chłodem. Warto pamiętać, by pod uwagę wziąć materiał wykorzystany nie tylko na powierzchni buta, ale również w jego wnętrzu. Do produkcji obuwia dziecięcego stosuje się zazwyczaj:
Wewnętrzna część wykonana jest zazwyczaj z wełny lub specjalnej membrany, świetnie odprowadzającej wilgoć i zapewniającej odpowiednią wentylację.
Wielu rodziców uważa, że obuwie dziecięce powinno sięgać powyżej kostki. Jest to jednak mit. Buty nie powinny bowiem zbyt mocno usztywniać stawku skokowego. Ważne jest jednak, by do stopy dobrze przylegało zapięcie, zapewniające prawidłowe podparcie w trakcie stawiania kroków. Kolejnym, częstym dylematem jest wyprofilowana wkładka. Twój smyk nie potrzebuje profilowanych wkładek a jego stopa rozwija się najlepiej, gdy but jak najlepiej imituje efekt chodzenia boso, dzięki któremu stopa ma szansę się wzmacniać. Tym bardziej nie są mu potrzebne specjalistyczne buty ortopedyczne. Jeśli zauważysz u swojego dziecka błędy w chodzeniu lub nieprawidłowości w postawie, skonsultuj się z lekarzem ortopedą lub fizjoterapeutą.
Wybór odpowiednich butów dla maluszka jest niezwykle ważny, gdyż wpływają one nie tylko na komfort chodzenia, ale również ułatwiają wypracowanie odpowiedniej postawy. Pamiętaj zatem, by przy zakupie obuwia uwzględnić wiele kryteriów – kształt, elastyczność, materiał, lekkość itp. Zwróć też uwagę na reakcję maluszka. Przespaceruj się z nim po sklepie w wybranych butach i zaobserwuj, czy wędrówki sprawiają mu radość.
Na koniec kilka dodatkowych porad zaczerpniętych od współpracującej z nami Fundacji Ponsetiego:
Czytaj dalej:
Jakie są okna rozwojowe dziecka?