Ortopeda dziecięcy

Ortopeda dziecięcy diagnozuje i leczy wady układu ruchu u dzieci i młodzieży do 18 roku życia. Zajmuje się wadami wrodzonymi i nabytymi, a także urazami i kontuzjami sportowymi występującymi u dzieci. Wczesna diagnostyka ortopedyczna pozwala leczyć dysfunkcje narządu ruchu, które w dorosłym życiu mogłyby stanowić poważne utrudnienie, bądź skutkować deformacjami i dolegliwościami bólowymi. Z uwagi na fakt, że narząd ruchu u dziecka podlega ciągłemu rozwojowi i zmianom, nieprawidłowości i urazy kości, stawów, więzadeł, mięśni i ścięgien muszą być u dorastających pacjentów traktowane inaczej niż u dorosłych. Należy także pamiętać, że poszczególne dzieci rozwijają się w różnym tempie, dlatego nie każdy niepokojący rodziców objaw musi wskazywać na chorobę, nieprawidłowość czy wadę - może wiązać się z indywidualnymi uwarunkowaniami małego pacjenta. 

Bilans ortopedyczny - kiedy udać się z dzieckiem na wizyty kontrolne do ortopedy

Rodzice powinni odbyć z dzieckiem następujące obowiązkowe wizyty u ortopedy: 

• W pierwszych tygodnia życia, aby sprawdzić, czy nie mamy do czynienia z rozwojową dysplazją stawów biodrowych. Polega ona na zaburzeniach rozwoju stawu, które rozpoczynają się zazwyczaj jeszcze w ostatnim miesiącu ciąży i trwają po narodzinach. Niepokojące procesy zachodzące w biodrze można jednak odwrócić, wdrażając odpowiednie leczenie. Podczas wizyty lekarz oceni narząd ruchu dziecka pod kątem wszelkich wad wrodzonych.
• W wieku 12-18 miesięcy, czyli ok. 2 miesiące po rozpoczęciu chodzenia (kontrola chodu).
• W 4. roku życia, kiedy badanie pozwala ocenić rozwój stóp oraz stawów kolanowych, który w tym okresie jest bardzo intensywny.
• W 6.-7. roku życia, aby ocenić gotowość dziecka do podjęcia nauki oraz określić, czy może brać udział we wszystkich ćwiczeniach na lekcjach wychowania fizycznego i dodatkowych zajęciach sportowych. To przełomowy moment dla rozwoju dziecka, a nieodpowiednie nawyki nabrane podczas siedzenia w szkolnej ławce mogą skutkować wadami postawy.
• Około 11-12. roku życia u dziewczynek oraz w okolicach 13-14. roku życia u chłopców. Następuje wtedy tzw. skok pokwitaniowy. Jednym z zagrożeń, które występują podczas intensywnego wzrostu są wady postawy takie jak skolioza. Innymi schorzeniami, które występują w tym okresie u dzieci i młodzieży są jałowe martwice kości (guzowatości kości piszczelowej, II kości śródstopia czy kości piętowej) związane z intensywną aktywnością sportową i sumującymi się mikrourazami. Powodem wizyty mogą być także tzw. bóle wzrostowe. 

Diagnostyka ortopedyczna

Ortopeda niemowlęcy i dziecięcy przeprowadza bardzo szczegółową diagnostykę, w ramach której:

• przeprowadza poszerzony wywiad z rodzicami na temat dolegliwości u dziecka, aby właściwie określić przyczynę problemów, a już w przypadku kilkulatków przeprowadza także wywiad z dzieckiem,
• analizuje dotychczasową dokumentację medyczną,
• bada ułożenie ciała dziecka w różnych pozycjach,
• ocenia stan układu mięśniowo-szkieletowego,
• zleca ewentualną dalszą diagnostykę i/lub rehabilitację.

Diagnostyka ortopedyczna powinna być przeprowadzana nie tylko w ramach wizyt bilansowych czy po urazach, ale także każdorazowo, kiedy zauważymy nieprawidłowy rozwój swojego dziecka pod względem ruchowym, pojawia się asymetria w wyglądzie, grubości czy długości kończyn; podejrzewamy skrzywienie kręgosłupa (zauważamy np. niesymetryczną postawę ciała) czy nieprawidłowe ułożenie stóp.