Leżenie na brzuszku niemowlaka – dlaczego warto o to zadbać?

Brzuszkowanie, czyli leżenie niemowlaka na brzuszku jest pozycją, w której dziecko ma możliwość samodzielnego unoszenia i obracania głowy, doświadczania wyprostu i obciążania rączek oraz stabilizacji obręczy barkowej. To niezwykle ważne w kontekście rozwoju kolejnych umiejętności malucha, przede wszystkim siadania i raczkowania. Różnice w motoryce między dziećmi spędzającymi część dnia w pozycji na brzuszku a tymi, które prawie w ogóle nie są kładzione w ten sposób są najbardziej widoczne w pierwszym półroczu ich życia.

Dlaczego leżenie na brzuszku niemowlaka jest takie ważne? Od kiedy i na jak długo kłaść malucha w tej pozycji? Co zrobić, gdy dziecko nie chce leżeć na brzuchu?

Jak leżenie niemowlaka na brzuszku wpływa na jego rozwój?

Pozycja na brzuszku stymuluje układ mięśniowy i nerwowy do wytężonej pracy na rzecz rozwoju motorycznego dziecka. Leżąc na brzuchu niemowlę trenuje mięśnie szyi, karku i grzbietu, które już wkrótce będzie wykorzystywało do świadomego obracania się, siadania i raczkowania. Poszczególne umiejętności osiągane są zazwyczaj szybciej i są skuteczniej kontrolowane przez dziecko.

Badania, w których wykorzystano skalę AIMS (skala stosowana do określania jakości rozwoju motorycznego dzieci) wykazały, że niemowlęta, które w pierwszych 3 miesiącach życia spędzały dziennie minimum 80 minut w pozycji na brzuszku – prezentowały lepszą kontrolę postawy od swoich nieleżących na brzuchu rówieśników.

Dlaczego warto kłaść niemowlę na brzuszku? Oto kilka najważniejszych argumentów:

• • Niemowlęta doświadczające pozycji na brzuszku szybciej zaczynają unosić główkę i lepiej ją kontrolują

• • Kładzenie niemowlaka na brzuszku sprawia, że maluch chętniej podejmuje próby obrotów

• • Leżenie na brzuszku ma pozytywny wpływ na rozwój stawów biodrowych

• • Pozycja na brzuszku pozwala uzyskać ładny kształt główki – główki dzieci spędzające większość czasu na pleckach mogą być nieco spłaszczone z tyłu

• • Regularnie kładzenie niemowlęcia na brzuszku usprawnia pracę układu pokarmowego i  ułatwia usuwanie powietrza z jelit

• • Brzuszkowanie może przeciwdziałać kolkom lub łagodzić ich przebieg

Specjaliści podkreślają ponadto, że w drugim półroczu życia niemowlęta nie zdobywają już żadnych nowych umiejętności leżąc na plecach. 

Ile czasu dziecko powinno spędzać na brzuszku i kiedy zacząć?

Większość specjalistów jest zgodna, że im więcej czasu maluch spędza na brzuchu, tym lepiej.

Leżenie niemowlęcia na brzuszku powinno być praktykowane w ciągu dnia, gdy masz możliwość kontrolowania malucha. Ze względów bezpieczeństwa i w związku z ryzykiem związanym z wystąpieniem SIDS – nie zaleca się układania dziecka do snu w pozycji na brzuchu (wyjątek mogą stanowić drzemki w ciągu dnia, gdy masz możliwość czuwania nad maluchem).

Leżenie na brzuszku niemowlaka od kiedy?

Z proponowaniem dziecku pozycji na brzuszku nie należy zwlekać. Kilkuminutowe sesje leżenia na brzuchu można wprowadzić już w pierwszych dniach i tygodniach życia dziecka. Równocześnie należy mieć świadomość, że główka malucha stanowi około 25% wagi jego ciała. W praktyce oznacza to, że główka jest po prostu bardzo ciężka, a jej utrzymanie nad podłożem stanowi spory wysiłek i może nie być przyjemne dla niemowlęcia.

Leżenie na brzuszku niemowlaka jak długo?

Ilość czasu spędzanego przez dziecko na brzuszku należy dopasować do chęci i możliwości malucha. W pierwszych dobach życia wystarczające będą kilkuminutowe sesje powtarzane 3 – 5 razy dziennie. W drugim i trzecim miesiącu życia niemowlę powinno spędzać na brzuszku kilkadziesiąt minut dziennie, najlepiej nie mniej niż 60 – 80 minut.

Maluch może leżeć w łóżeczku lub kojcu, na macie edukacyjnej, na dywanie lub na łóżku rodziców (tutaj oczywiście zawsze pod pełną kontrolą opiekuna!). Ze względów bezpieczeństwa zadbaj o to, by podłoże było średnio – twarde i płaskie (odsuń na bok koce, kołdry i poduszki!).

Uwaga: leżenie na brzuszku niemowlaka po jedzeniu może powodować ulewanie i nieprzyjemne cofanie się kwaśnej treści żołądkowej do przełyku.

Dziecko nie chce leżeć na brzuchu! Co robić?

Nie wszystkie dzieci lubią i akceptują pozycję na brzuszku. W żadnym przypadku nie należy jej wprowadzać na siłę! Warto jednak spokojnie i konsekwentnie przyzwyczajać niemowlę do brzuszkowania. Jak to robić? Podpowiadamy:

• • Kładź niemowlę na własnych kolanach (w poprzek) lub brzuchu i klatce piersiowej (zaczynając od pozycji półsiedzącej) – Twoja bliskość będzie miała kojący wpływ na maluszka i ułatwi zaakceptowanie tej trudnej pozycji

• • Zacznij od kilkusekundowych sesji po 3 – 5 razy dziennie, a następnie stopniowo wydłużaj czas brzuszkowania

• • Towarzysz dziecku leżącemu na brzuszku i uatrakcyjniaj czas spędzany w nielubianej pozycji – możesz pokazywać mu karty dydaktyczne lub książeczki, poruszać zabawkami lub puszczać maluszkowi bańki mydlane (oczywiście zachowując bezpieczną odległość od oczu i ust niemowlęcia)

• • Dwumiesięcznego brzdąca możesz również nosić w pozycji na brzuszku na swoim przedramieniu – delikatne bujanie i możliwość obserwowania otoczenia będą absorbujące na tyle, że malec najprawdopodobniej „zapomni” o tym, że nie lubi brzuszkowania.

Podsumowanie

Prawidłowe leżenie na brzuszku niemowlaka ma ogromne znaczenie dla jego właściwego rozwoju motorycznego. Doświadczanie pozycji na brzuszku umożliwia kształtowanie umiejętności, które w kolejnych miesiącach życia przekładają się na efektywność nauki siadania z podporem i siadania samodzielnego, pełzania, raczkowania czy podciągania się do stania. Leżenie niemowlaka na brzuszku można wprowadzić już w pierwszych dniach życia dziecka, zaczynając o kładzenia maluszka na własnej klatce piersiowej czy kolanach.